کار کسانی که ایدههای خلاقانه دارند، همیشه جذاب است؛ بهخصوص اگر این خلاقیتها در جایی شکوفا شود که مردم انتظارش را ندارند. این مقدمه کوتاه برای این است تا شما را با بانویی جوان و بسیجی آشنا کنیم که با استفاده از ظرفیتهای پایگاههای بسیج از چندسال قبل شروع به انجام کاری کرده است که در آن دختران و پسران بعد از استعدادیابی وارد گروههای سرود میشوند و در همین پایگاهها تمرین داده میشوند و محصول آن فعالیتهای هنری شاخصی بوده است.
نرگس حاجتی بانوی محجبه و بسیجی است که از سر علاقه به سرود و ملودی، از چندسال قبل کار تهیه سرود در پایگاههای بسیج را در محله طلاب شروع کرد و امروز کارش در پرورش و شکوفاکردن استعداد افراد، تا محله پیروزی و حتی از آن فراتر، تا روستاهای تربتجام گسترش پیدا کرده است.
حاجتی ریاضی خوانده و کارشناسیارشد آهنگسازی گرفته و همه تلاشش این است که برای دختران و پسران حاشیه شهر که وارد گروههای سرود میشوند، سنگ تمام بگذارد. با همین پشتکار او، 27دختر در گروه سرود «یاس نبی(س)» و 15پسر در گروه سرود «حبالحسین(ع)» عضو هستند و کارهای تولیدیشان در بهترین استودیوها ضبط میشود و در برنامههای مختلف صداوسیمای ملی، حرم مطهر و... پخش میشود.
آهنگ پیشواز تلفن همراهش تواشیح است؛ از همانهایی که با همکاری پسرهای گروه حبالحسین(ع) تولید کرده است؛ خوشنوا و دلنشین. حاجتی تنها زن مشهدی است که گروههای سرود حرفهای را سرپرستی میکند و از طرف دیگر مربیگری گروههای پسر 10تا16سال را هم برعهده دارد. پسرهایی که همه ساکن حاشیه شهر هستند و افتخار او همراهی با آنهاست.
حاجتی تنها زن مشهدی است که گروههای سرود حرفهای را سرپرستی میکند و از طرف دیگر مربیگری گروههای پسر 10تا16سال را هم برعهده دارد
روایتهای او برای پاگذاشتن در حوزه هنر و تولید سرودهای مختلف به دوران دبستانش برمیگردد؛ روزهایی که همه مدارس گروه سرود پرورش میدادند و در مناسبتهای مختلف همچون روز دانشآموز و دهه فجر همنوا باهم سرود میخواندند: من دانشآموز دههشصتی هستم و با همین همخوانیها در مدرسه بزرگ شدم. در گروه سرود مدرسه بودم. قرآن میخواندم و در روزهای دانشجویی هم مداحی و تواشیح را بر عهده داشتم. علاقهای که از سوم دبستان در من پا گرفت، تا امروز ذرهای کم نشده است. بهدنبال همین، وقتی وارد بسیج شدم، دخترهای رده سنی نوجوان و جوان را جمع کردم و گروه هنری بانوان را با نام یاس نبی (س) در پایگاه بسیج شهیدتهرانیمقدم(حوزه4 حضرت مریم(س) در ناحیه میثم) شکل دادم. با این گروه تمرین میکردیم و برای برنامههایمان اجرای زنده سرود داشتیم.
سال1397 معاونت فرهنگی سپاه امامرضا(ع) مسابقهای با نام «شبیه یاس» برگزار کرد و گروههای هنری فرصت داشتند تا با ارائه آثارشان در آن شرکت کنند. من با گروه سرود بانوان در آن شرکت کردم و رتبه هم کسب کردیم. علاوه بر آن، خودم بهعنوان مربی برتر شناخته شدم.
حاجتی بعد از این اتفاق مبارک تصمیم گرفت گروه سرودش را ارتقا دهد و برای مناسبتهای مختلف سرود تهیه و آرشیو کند. کاری که روالش برای گروه دختر و پسر فرق دارد. آنطور که از صحبتهای او پیداست، ابتدا باید علاقهمندان برای ورود به این رشته هنری استعدادیابی شوند: برای گروه سرود بانوان از افرادی که با بسیج همکاری میکردند و کسانی که میشناختم، استفاده کردم. بچهها را جمع کردم و از هرکدام آزمون گرفتم. هرکدامشان را که علاقهمند بودند و صدایشان هم خوب بود، ثبتنام کردم.
درمجموع 27نفر قبول شدند که آنها را به 3گروه تقسیم کردهام و هرهفته سهبار و هربار با یکی از آنها تمرین میکنم. برای گروه پسرها هم سال1399 در حاشیه شهر اطلاعیهای چاپ کردم برای رده سنی 10تا16سال. از همه آنها آزمون گرفته شد و درنهایت 15نفر قبول شدند و گروه حبالحسین(ع) با آنها شکل گرفت. برای تمرین هم، دختران را در پایگاههای بسیج و پسران را در حسینیه مسجد ابوالفضلیهای محله عباسآباد جمع میکنم و برای همه آنها چند دست لباس فرم خریدهام.
نرگس حاجتی مستقل کار میکند و از هیچ نهادی بودجه نمیگیرد، اما مربی گروههای سرود در نقاط مختلف است؛ از مدارس تبادکان تا امامرضا(ع) و چند مسجد در رسالت و روستایی در تربتجام. البته کار تولید سرود درهریک از این گروهها فرقهایی دارد.
او با دستهبندی سرودها به 2نوع ضبط حرفهای و غیرحرفهای، میگوید: استعدادیابی و تمرین در همه موارد یکسان است. بعد از آن انتخاب شعر و ملودی است. ابتدا خودم چندین آهنگ را که گروههای مختلف خواندهاند و مناسبتی است، گوش میدهم. بعد از آن آهنگ بیکلامش را برای اعضا میگذارم که به گوششان آشنا شود.
در مرحله بعد با بچهها روانخوانی و روخوانی را تمرین میکنم. این تمرین انفرادی است تا هرکدامشان کاملا مسلط شوند. با پایان این بخش، تمرینها با آهنگ بیکلام شروع میشود. بچهها به این بخش که مسلط شدند، باز تمرین بهصورت دابسمش شروع میشود. یعنی اعضا در گوششان آهنگ پخش میشود و لب میزنند و در پایان، آهنگ بیکلام گذاشته میشود و اعضا بهخلاف آنچه بیشتر گروههای سرود انجام میدهند و دابسمش اجرا میکنند، با صدای خودشان میخوانند.
اگر کار فشرده باشد، همه این مراحل چندروز طول میکشد و اگر فرصت داشته باشیم، چندهفته زمان میبرد. درنهایت برای ضبط کامل، اعضا به استودیو میروند و با دستگاههای حرفهای کارمان ضبط و آرشیو میشود. آنطور که او میگوید، هزینههای ضبط حرفهای در استودیو گران است و با دستمزد شاعر و آهنگساز برای هر اجرای سرود دستکم 15میلیون تومان اعتبار نیاز است. پولی که خیلی از اوقات خود حاجتی که مدرس چرتکه و ریاضی هم هست، از جیب میگذارد. برای این کار هم دلیل دارد. میگوید: من عاشق این کار هستم.
هزینههای ضبط حرفهای در استودیو گران است و با دستمزد شاعر و آهنگساز برای هر اجرای سرود دستکم 15میلیون تومان اعتبار نیاز است
من در آرشیوم 43سرود با نام مناسبتهای مختلف دارم که 35مورد آن در استودیو با گروه پسران و 8مورد هم با گروه دختران ضبط شدهاست. افتخارم این است که بیشتر این سرودها از شبکه ملی پخش شدهاست. بهعنوان نمونه در همایش «دختران حاجقاسم» که بهصورت زنده از صداوسیما پخش میشد، دختران من اجرای سرودها را برعهده داشتند. همچنین اجرای سرود برنامه «شام شرقی» را که مربوط به شهادت امامجواد(ع) بود و بهصورت زنده از شبکه شما و قرآن پخش میشد، گروه حبالحسین(ع) برعهده داشتند.
قانون حاجتی برای بهکارگرفتن علاقهمندان به سرود در آخرین مرحله خیلی خاص است: اینجا کار من فقط تربیت هنرمند یا شناسایی استعدادها و اجرای سرود نیست، برای من تربیت مهمتر است. به همین دلیل برای گروه دختران که بین 12تا 17سال هستند و پسران که 10تا16سال را شامل میشوند، کلاس احکام و اخلاق میگذارم. برای رفع مشکلاتشان مشاور دعوت میکنم و خودم در نشستهای دوستانه و با نقل احادیث مختلف، به خوشرویی و اخلاق نیکو در خانواده دعوتشان میکنم.